Swot Là Gì ? Hướng Dẫn Cách Phân Tích và Lập Ma Trận Swot Từ A-Z
Phân tích Swot là việc làm rất quan trọng giúp bạn phát triển một chiến lược kinh doanh mạnh mẽ, các chủ doanh nghiệp sẽ xem xét tất cả những điểm mạnh, điểm yếu của công ty mình, cũng như xem xét một cách khách quan về cơ hội và thách thức lớn nhất mà doanh nghiệp đang hoặc sẽ có trong tương lai. Vậy cụ thể Swot là gì? Ma trận Swot được sử dụng như thế nào thì chúng ta cùng nhau tìm hiểu bài viết sau đây nhé.
1. KHÁI NIỆM SWOT LÀ GÌ?
Nhiều người khi chưa hiểu swot là gì, thì chắc chắn họ sẽ nghĩ đây là một từ ngữ tiếng anh nào đó, nhưng thực tế Swot là một thuật ngữ đại diện cho bốn khái niệm:
• S – Strengths: Hay còn gọi là điểm mạnh.
• W – Weaknesses: Hay còn gọi là điểm yếu.
• O – Opportunities: Hay còn gọi là cơ hội.
• T – Threats: Hay còn gọi là Thách thức.
Hay nói theo cách ngắn gọn, Swot là một danh sách có tổ chức về điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức lớn nhất của doanh nghiệp, được thể hiện dưới dạng ma trận Swot để dễ dàng so sánh kết hợp. Và tất nhiên, để có được những thông tin này, bạn phải phân tích từng yếu tố, đó là lí do tại sao thuật ngữ phân tích Swot xuất hiện và được áp dụng rộng rãi.
Điểm mạnh, điểm yếu là những gì liên quan đến tiềm lực nội bộ của doanh nghiệp, hãy nghĩ đến danh tiếng, bằng sáng chế, uy tín trong ngành,…Những yếu tố này sẽ liên tục thay đổi theo thời gian, và bạn, người chủ doanh nghiệp là người có quyền chủ động điều khiển chúng
Trong khi đó, cơ hội và thách thức là những yếu tố tác động từ bên ngoài, hãy nghĩ đến nhà cung cấp nguyên vật liệu, đối thủ cạnh tranh, giá cả…Những yếu tố này nằm trong thị trường đang vận động và sẽ xuất hiện dù bạn có muốn hay không, về cơ bản, bạn không thể thay đổi chúng, đến đây, có lẽ bạn đã nắm được cơ bản swot là gì, rất đơn giản phải không?
Swot là gì? Đó là một thuật ngữ đại diện cho bốn yếu tố hàng đầu của doanh nghiệp
Mọi doanh nghiệp đều có thể sử dụng phân tích Swot bất cứ lúc nào, bạn sắp đầu tư vào thị trường mới? Bạn đang gặp vấn đề với đối thủ cạnh tranh? Bạn đang lên kế hoạch bán hàng vào các dịp lễ? Mọi thời điểm đều thích hợp để lập ma trận Swot, nó giúp chúng ta đánh giá một cách khách quan khi môi trường kinh doanh có sự thay đổi và kịp thời đáp ứng một cách chủ động. Trên thực tế, mình khuyên bạn nên tiến hành một cuộc họp đánh giá chiến lược ít nhất mỗi năm một lần, và bắt đầu cuộc họp bằng việc phân tích Swot.
Doanh nghiệp mới thành lập cũng như các Startup nên sử dụng ma trận Swot như một phần trong quy trình lập kế hoạch kinh doanh của mình, bởi vì không có một kế hoạch, tiêu chuẩn nào phù hợp cho tất cả, cho nên việc nghĩ về doanh nghiệp dựa trên tiêu chuẩn linh động của ma trận Swot sẽ giúp bạn định hướng chính xác và tránh khỏi rất nhiều phiền phức không đáng có sau này.
2. NGUỒN GỐC CỦA MA TRẬN SWOT
Khi bạn hiểu được Swot là gì thì trong phần tiếp theo này chúng ta tiếp tục tìm hiểu sơ bộ về nguồn gốc của Swot nhé. Nhiều ý kiến cho rằng ma trận Swot được sáng lập bởi nhà cố vấn quản lý người Mỹ có tên là Albert Humphrey. Vào những năm 1960 – 1970, khi ông đang nghiên cứu tại viện nghiên cứu Stanford, California, Albert Humphrey đã làm nhiều cuộc khảo sát với hơn 500 doanh nghiệp có doanh thu cao nhất và đang trên đà phát triển được một tạp chí có tên Fortune bình chọn.
Mục đích của việc nghiên cứu này nhằm giúp tìm ra nguyên do cho các doanh nghiệp vì sao họ lại thất bại. Nhóm nghiên cứu của ông gồm có các nhà kinh tế học hàng đầu nước Mỹ lúc bấy giờ Marion Dosher, Ts. Otis Benepe, Albert Humphrey, Robert F. Stewart và Birger Lie đã đưa ra mô hình phân tích Swot. Qúa trình nghiên cứu này nhằm giúp các doanh nghiệp tìm ra lỗ hỏng trong kế hoạch chiến lược của họ để vá lại lỗ hỏng đó.
Quá trình nghiên cứu này phải mất hơn 9 năm, thử nghiệm hơn 5000 nhân viên để đưa ra được bản thu thập ý kiến bao gồm 250 nội dung được thực hiện trên 1100 doanh nghiệp lớn nhỏ. Ban đầu công trình nghiên cứu này có tên là SOFT được viết tắt bởi 4 chữ:
Satisfactory: Thỏa mãn
Opportunity: Cơ hội
Fault: Sai lầm
Threat: Nguy cơ
Tuy nhiên, cho đến năm 1964 nhóm nghiên cứu của ông đã cải thiện mô hình và thống nhất thay đổi F (Fault) thành W (Weakness), từ đó mô hình này mới có tên là Swot. Năm 1966 mô hình Swot đầu tiên được giới thiệu đến công chúng và được thử nghiệm tại tập đoàn Erie Technological.
Năm 1973, Swot được sử dụng tại J W French Ltd và đến năm 2004 Swot chính thức được hoàn thiện và Swot đã chứng tỏ cho các doanh nghiệp thấy được hiệu quả của nó trong việc thực hiện chiến lược kinh doanh.
Phân tích Swot là gì việc nên làm để hỗ trợ chiến lược của công ty
3. CÁC YẾU TỐ GIÚP PHÂN TÍCH SWOT
Như đã đề cập, Swot là khái niệm gắn liền với sự khách quan, vì vậy, sẽ rất khó nếu bạn tự mình làm tất cả, để có được kết quả khách quan, đầy đủ nhất, việc phân tích nên được tiến hành cùng một nhóm có quan điểm và quyền lợi khác nhau trong công ty. Quản lí, bộ phận bán hàng, bộ phận dịch vụ, thậm chí cả bản thân khách hàng cũng có thể đóng góp những thông tin hợp lệ. Hơn nữa, quá trình phân tích Swot cũng là cơ hội để đưa nhóm của bạn lại gần nhau, tất cả họ ngồi lại tham gia, thống nhất để đưa ra những gì hiệu quả nhất cho công ty.
Việc phân tích Swot thường được tiến hành bằng cách sử dụng một ma trận gồm hai hàng và hai cột, nhưng bạn vẫn có thể lên danh sách riêng cho từng mục, miễn là cách sắp xếp đó giúp bạn sắp xếp và đánh giá kết quả dễ dàng nhất
Việc đánh giá sẽ cần thời gian suy nghĩ, động não trước khi điền vào từng danh mục trong ma trận Swot, sau đó mỗi người sẽ trình bày ý kiến của mình ở mỗi danh mục và nhóm tất cả lại với nhau. Hoặc theo cách khác, bạn có thể yêu cầu từng thành viên hoàn thành một mẫu phân tích Swot riêng, sau đó họp lại thảo luận và chỉnh sửa hoàn thiện
Sau khi đã hoàn thành việc đưa ra ý kiến cá nhân, hãy thống nhất tất cả ở phiên bản cuối, liệt kê từng yếu tố ở mỗi danh mục theo thứ tự ưu tiên cao nhất được đặt đầu tiên và thấp nhất ở cuối cùng. Đây là phương pháp cơ bản nhất để phân tích Swot một cách hiệu quả. Tóm lại, cách phân tích Swot sẽ dựa vào 4 yếu tố quan trọng sau:
• Điểm mạnh: Những điểm mạnh của doanh nghiệp bạn có gì hơn so với đối thủ cạnh tranh.
• Điểm yếu: Những yếu tố mà doanh nghiệp chưa thực hiện được.
• Cơ hội: những yếu tố tiềm năng mà doanh nghiệp sẽ có cơ hội đạt được trong tương lai.
• Thách thức: Những tác động từ bên ngoài gây cản trở bước tiến của doanh nghiệp.
Để hoàn thành yếu tố S trong Swot, hãy phân tích điểm mạnh trong nội bộ doanh nghiệp
4. MÔ HÌNH SWOT CÓ THỂ ỨNG DỤNG TRONG LĨNH VỰC NÀO?
Hầu như hiện nay, trong bất kỳ chiến lược kinh doanh nào cũng đều sử dụng đến ma trận Swot. Việc phân tích Swot được dùng để chỉ ra những điểm mạnh, điểm yếu của doanh nghiệp để tìm ra cơ hội và những thách thức trong thương trường để hoàn thiện chiến lược ngày một tốt hơn.
Trong một doanh nghiệp thì không thể không xác định Swot, nó như một quân sư giúp chỉ ra cho người lãnh đạo biết được những bước đi kế tiếp doanh nghiệp nên đi như thế nào và cần thay đổi mục tiêu ra sao, nếu cần thiết thì sẽ phải đánh giá Swot lại toàn bộ để xác định mục tiêu cho doanh nghiệp. Dưới đây là một số ứng dụng ma trận Swot cụ thể:
Xây dựng những kế hoạch truyền thông hay những kế hoạch mục tiêu phát triển doanh nghiệp.
Đánh giá chất lượng hay nhân sự, tài chính của doanh nghiệp để tìm ra điểm mạnh, điểm yếu của doanh nghiệp.
Loại bỏ hay hạn chế đi những yếu điểm cho doanh nghiệp.
Thường việc phân tích Swot sẽ do quản lý, trưởng phòng thực hiện hay chính khách hàng cũng có thể đóng góp vào phân tích Swot. Tuy nhiên, việc phân tích Swot chuẩn xác nhất vẫn là do các nhà lãnh đạo, người đứng đầu doanh nghiệp thực hiện.
Để hoàn thành điểm W trong Swot, hãy nhìn lại những lỗ hổng còn yếu trong công ty
5. HƯỚNG DẪN PHÂN TÍCH VÀ XÂY DỰNG MÔ HÌNH SWOT
Đến bước này thì bạn đã hiểu được phần nào về mô hình Swot là gì rồi đúng không? Bây giờ bạn hãy thử ứng dụng ma trận Swot vào mô hình kinh doanh của bạn. Bước đầu tiên của việc phân tích Swot bạn sẽ chia thành 4 yếu tố bao gồm điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức.
5.1 S- Strengths: Điểm mạnh (Yếu tố tích cực nội bộ)
Việc phân tích Swot sẽ chỉ ra được các điểm mạnh của doanh nghiệp bạn bao gồm cả yếu tố hữu hình và vô hình trong nội bộ doanh nghiệp, chúng hoàn toàn nằm trong tầm kiểm soát của bạn.
• Bạn làm việc gì tốt nhất?
• Bạn có những tài nguyên nội bộ nào? Hãy nghĩ đến những yếu tố sau:
• Những điểm tích cực của các thành viên công ty, chẳng hạn như kiến thức, kĩ năng, chuyên môn, danh tiếng,…
• Tài sản hữu hình của công ty, chẳng hạn như vốn, tín dụng, khách hàng hiện tại, kênh phân phối, bằng sáng chế hoặc công nghệ độc quyền
• Bạn có lợi thế gì so với đối thủ cạnh tranh?
• Bạn có đủ cơ sở vật chất, khả năng nghiên cứu để tiếp tục phát triển không?
• Những khía cạnh tích cực khác trong nội bộ doanh nghiệp làm tăng thêm giá trị, hoặc mang đến cho bạn lợi thế cạnh tranh?
Đây là những câu hỏi cơ bản nhất cho danh mục Strengths của phân tích Swot.
Để hoàn thành yếu tố O trong phân tích Swot, hãy tìm hiểu những cơ hội đang hoặc sẽ có trong tương lai
5.2 W- Weaknesses: Điểm yếu (Yếu tố tiêu cực nội bộ)
Điểm yếu là những khía cạnh trong nội bộ doanh nghiệp, làm giảm giá trị hoặc đặt công ty vào thế bất lợi khi cạnh tranh, bạn cần phải vá những “lỗ hổng” này để cạnh tranh được với đối thủ và vượt qua họ.
• Những yếu tố nào làm giảm khả năng đạt được, hoặc duy trì lợi thế cạnh tranh?
• Những lĩnh vực nào cần cải thiện để hoàn thành mục tiêu đề ra, hoặc cạnh tranh được với đối thủ lớn nhất ở thời điểm hiện tại?
• Doanh nghiệp của bạn thiếu gì? (Ví dụ: Chuyên môn, kĩ năng bán hàng hoặc công nghệ…)
• Nguồn lực doanh nghiệp có hạn chế không?
• Uy tín, vị trí trong ngành có ở mức thấp không?
Sau khi phân tích được 2 trong 4 yếu tố của mô hình Swot, bạn đã có cái nhìn tổng quan hơn về doanh nghiệp của mình rồi đúng không, giờ là lúc nhìn nhận, đánh giá những tác động bên ngoài.
5.3 O – Opportunities: Cơ hội (Yếu tố tích cực bên ngoài)
Cơ hội là những yếu tố hấp dẫn từ bên ngoài, đại diện cho lí do làm bạn tin rằng doanh nghiệp của mình có thể phát triển thịnh vượng.
• Những cơ hội nào tồn tại trong thị trường mục tiêu của bạn, mà bạn có thể trực tiếp hưởng lợi từ chúng?
• Nhận thức thương hiệu về công ty có tích cực không?
• Đã có bước tăng trưởng nào gần đây, hoặc những thay đổi khác trên thị trường tạo ra cơ hội tăng trưởng không?
• Cơ hội có đến thường xuyên không, hay chỉ một thời điểm để quyết định tất cả? Hay nói cách khác, bạn có bị giới hạn thời gian để nắm lấy cơ hội phát triển không?
Đến đây, chúng ta đã sắp hoàn thành việc phân tích Swot, hãy sẵn sàng điền vào ô cuối cùng trong ma trận Swot.
Để hoàn thành yếu tố T, hãy nhìn nhận thách thức một cách khách quan
5.4 T – Threats: Thách thức (yếu tố tiêu cực từ bên ngoài)
Thách thức bao gồm những yếu tố ngoài tầm kiểm soát, có thể đặt chiến lược, hoặc bản thân doanh nghiệp vào hoàn cảnh bất lợi. Đây được coi là yếu tố khó nhằn nhất trong ma trận SWOT. Chúng ta không thể kiểm soát được những điều này, nhưng bạn có thể chuẩn bị một kế hoạch dự phòng để sẵn sàng ứng phó tức thì nếu tình huống xảy ra.
• Đối thủ cạnh tranh hiện tại hoặc đối thủ tiềm năng của bạn là ai?
• Yếu tố nào nằm ngoài tầm kiểm soát có thể khiến doanh nghiệp của bạn gặp rủi ro?
• Có những thách thức nào tạo ra bởi một xu hướng có thể làm doanh thu, lợi nhuận sụt giảm không?
• Những tình huống nào có thể làm chiến dịch tiếp thị thất bại?
• Có sự thay đổi về giá cả nguyên vật liệu, hoặc trữ lượng, nguồn cung cấp nguyên vật liệu không?
• Có yếu tố nào thay đổi trong hành vi người dùng, nền kinh tế hoặc quy định của chính phủ, nó có thể làm giảm doanh số bán hàng của bạn?
• Sản phẩm/ công nghệ mới vừa ra mắt có làm cho công nghệ/ sản phẩm hiện tại bạn đang kinh doanh trở nên lỗi thời không?
6. Ý NGHĨA MA TRẬN SWOT
Ma trận Swot có ý nghĩa rất lớn đối với các doanh nghiệp vì nó sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến quá trình phát triển của cả doanh nghiệp. Nếu một doanh nghiệp muốn phát triển lớn mạnh, thì ngay bây giờ hãy từng bước tạo lập uy tín, chất lượng, thương hiệu một cách chắc chắn và bền vững bằng cách sử dụng phân tích Swot.
Ma trận Swot mang ý nghĩa rất lớn với các doanh nghiệp
Việc đánh giá Swot cần thực hiện một cách nghiêm túc và thận trọng, phải đúng với hiện trạng của doanh nghiệp, không nên đánh giá Swot một cách hời hợt, chủ quan, đánh giá Swot cho có. Khi đánh giá Swot xong, cần sắp xếp các yếu tố Swot theo thứ tự trật tự, dễ hiểu, logic, dễ trình bày, dễ bàn luận. Ngoài ra, ma trận Swot còn là cầu nối tốt nhất để kết nối các thông tin và nhân sự lại với nhau. Nói đến đây thì chắc hẳn các bạn cũng đã biết được tầm quan trọng trong việc phân tích Swot như thế nào rồi.
7. VÍ DỤ VỀ MÔ HÌNH SWOT
• Công ty tái chế rác thải Thành Công
Chuyên thu mua rác thải và phế liệu để tái chế lại thành những sản phẩm có ích, bảo vệ môi trường. Số lượng rác thải ngày một nhiều không kịp đưa đi phân hủy như hiện nay thì việc tái chế rác thải đang là yếu tố hết sức quan trọng và cần thiết, có thể tái chế lại rác thải thành phân compost, phân bón hữu cơ từ rác thải hữu cơ, hoặc có thể tái chế lại thành các vật dụng mà chúng ta đang sử dụng hàng ngày chẳng hạn.
Phân tích Swot công ty rác thải Thành Công
• Phân tích Swot công ty rác thải Thành Công
• Điểm mạnh
– Lãnh đạo điều hành có nhiều kinh nghiệm về lĩnh vực này.
– Sở hữu nhiều nguồn nhân lực đảm bảo việc thu mua không bị giới hạn.
– Giá cả cạnh tranh, phương thức thanh toán nhanh gọn.
– Công ty có hệ thống tái chế dầu nhớt thải với công nghệ hiện đại nhất hiện nay.
• Điểm yếu
– Tái chế rác thải ở Việt Nam vẫn chưa được nhiều người quan tâm.
– Còn thiếu nhiều ngân sách.
• Cơ hội
– Tạo thêm được việc làm cho người lao động.
– Cung cấp nguồn nguyên liệu mới cho sản xuất.
– Bảo vệ môi trường.
– Ít đối thủ cạnh tranh.
• Thách thức
– Việc thu gom rác và phân loại còn nhiều mặt hạn chế do ý thức phân loại rác của người dân chưa cao.
– Chưa có biện pháp thu gom hợp lý cũng như sự hỗ trợ tốt nhất từ các đơn vị bảo vệ môi trường.
8. KẾT LUẬN
Bây giờ bạn đã hiểu rõ khái niệm Swot là gì và cách phân tích Swot như thế nào rồi đúng không, hi vọng qua bài viết này các bạn có thể áp dụng ma trận Swot vào các chiến lược kinh doanh của mình, giúp doanh nghiệp phát triển hơn trong thời gian sắp tới. Chúc bạn thành công!
VÕ TUẤN HẢI
Tôi là Võ Tuấn Hải, hiện tại tôi đang là CEO & Founder của Quảng Cáo Siêu Tốc. Sau hơn 10 năm gắn bó với Digital Marketing, đã và đang trực tiếp tư vấn và thực thi kế hoạch marketing cho hơn 1.000 cá nhân và doanh nghiệp SME ở Việt Nam, tôi chắc lọc và đúc kết được chút ít kinh nghiệm về Marketing cũng như cách để vận hành một doanh nghiệp kinh doanh thành công trên online. Tôi hy vọng với những chia sẻ của mình sẽ giúp cho nhiều người kinh doanh online thành công hơn. Với tôi “Marketing Là Đam Mê”
Tặng Ngay Website Chuyên Nghiệp Chuẩn SEO
Bài viết liên quan
